Çocuklarda görülen problem davranışların ortaya çıkma şekilleri tırnak yeme davranışında da görülmektedir. Bunlar çocuğun çevresinden gördüğü, bir yetişkini örnek aldığı taklit yoluyla olabileceği gibi çocuğun içinde bulunduğu ortama yönelik kaygı, stres gibi durumlarla da ortaya çıkabilir. Tırnak yeme davranışı 3-4 yaşlarından önce çok fazla rastlanmaz fakat görüldüğü durumlarda görmezden gelinmesi ve çocukla inatlaşılmaması gerekir.
Çocuklar çok iyi gözlem yaparlar. Bulundukları ortamda tırnak yeme davranışı gösteren anne, baba, ağabey, kardeş ya da arkadaş gibi taklit edebileceği biri varsa bu davranışını gösterebilir. Çocuğun çevresinde taklit edebileceği biri olmasa da bazen tesadüf eseri bu davranış gelişebilir. Bu durum sizin davranışı gördükten sonra ‘elini ağzından çek, tırnaklarını yeme’ şeklindeki uyarılarınızı çocuğun ‘ailem benimle ilgileniyor’ şeklinde kendine yönelik bir ilgi olarak düşünerek dikkat çekme amacıyla davranışın devam etmesine neden olabilir. Bu nedenle ilk başlarda davranışın görmezden gelinmesi davranışın sönmesi açısından önemli olabilir.
Tırnak yeme davranışı taklit, dikkat çekme gibi durumlarda çıkabildiği gibi çocuğu kendini güvende hissetmediği zamanlarda da ortaya çıkabilir. Ebeveynlerin aşırı baskıcı/otoriter bir tutum sergilemeleri, çocuğun sürekli eleştirildiği bir ortamda bulunması, azarlanması da bu durumun ortaya çıkmasında neden olabilir. Çocuklar stres ve kaygı yaşadığı ortamdan kendini güvende hissedeceği ortama geçtiğinde bu davranışın azaldığını görebilirsiniz.
TIRNAK YEME DAVRANIŞI OLAN ÇOCUKLAR İÇİN ÇÖZÜM YOLU
Öncelikle davranışın neden ortaya çıktığı yani davranışın kaynağının bulunması çözüme ulaşmak için çok önemlidir. Davranış hangi durumlarda ortaya çıkıyor, ebeveyn olarak gözlemlenmeli, durumun ortadan kaldırılması sağlanmalıdır.
Çocuk büyükse tırnak bakımı yapması için teşvik edilerek tırnaklarını yemediği zaman güzel olduğu konusunda cesaretlendirilebilir. Kız çocuklara tırnaklarına bakım yapması için özendirici bir takım kişisel bakım aletleri alınabilir. Erkek çocukları için tırnağını yediği zamanlarda ellerini oyalamak, dikkatini başka yöne çekmek için farklı uğraşlar bulunabilir.
Bazen çocukları yaptığı davranışın sonuçlarının ileride nasıl olacağı somutlaştırılması gerekebilir. Tırnak yeme davranışının ilerine tırnaklarının nasıl görüneceğini çocuğa göstermek davranıştan vazgeçmesi için yardımcı olabilir. İnternetten bulduğunuz bir fotoğrafı sakin ve güzel bir anlatımla çocuğunuza açıklayarak anlatırsanız davranışın devam etmemesi açısından faydalı olacaktır.
Çocuk Gelişimci Beyza TOPRAK