Gün içinde izlenen çizgi filmlerin çocukların davranışlarına olan etkisini araştırmalara konu olduğunu görmekteyiz. Her evde bulunan ve artık evin tek odasında da kalmayıp neredeyse çoğu odada var olan televizyonların çocuklarda saldırganlık davranışını tetiklediğini biliyor muydunuz?
Çizgi filmlerde gösterilen saldırgan içerikler, çocukların davranışlarında ortaya çıktığı görülmektedir. Yapılan araştırmaya göre anaokuluna giden çocukların bir kısmına 11 gün boyunca şiddet içerikli çizgi film seyrettirilmiş, diğer gruba ise şiddet içerikli sahneler kaldırılarak gösterilmiştir. 11 günün sonunda çocuklar anaokulunda oyun oynarken iki grubun davranışları gözlemlenmiştir. Şiddet içerikli çizgi film izleyen çocukların, izlemeyen çocuklara göre arkadaşlarını daha fazla tekmelediği, iteklediği ve daha çok saldırgan davranış gösterdiği görülmüştür. Aynı zamanda şiddet içeren bilgisayar oyunları oynayan çocuklarda da bu tür davranışı gösterme oranının yüksek olduğu görülmektedir.
- İlk olarak çocuğun izlemek istediği çizgi filmi ailenin önceden içeriğini bilmesi, ona göre çocuğuna izin vermesi gerekir.
- 0-6 yaş grubu arasında çocukların beyin gelişiminin en üst noktada olduğu dönemdir. Bu dönemde bir çocuğun beyni % 90 oranında gelişim gösterir. Geriye kalan % 10 oranındaki beyin gelişimi, 6 yaştan sonra devam eder. Bu nedenle 0-6 yaş arası çocukların televizyon, telefon oyunları ve tablet karşısında geçirilen zamanı kayıp olarak değerlendirmek yerinde olacaktır. Doğru programlar seçilmediği takdirde çocuğun beynini sadece gereksiz bilgilerin dolduracağını aynı zamanda izlenen içeriklerin davranış olarak görüleceğinin unutulmaması gerekmektedir.
- Doğru programlar seçilmeli ve televizyon bir öğrenme aracı olarak kullanılmalıdır. Boş vakit değerlendirme amacı olamamalıdır. Çocuğun faklı ülkeler, farklı dünyalar görmesi açısından onun yararına olabilecek programlar seçilmelidir. Ailecek izlenebilecek belgeseller ya da eğitici çocuk programları olabilir.
- Çocuğunuz bütün gün televizyon izliyorsa ilk önce izlediği çizgi film sayısını yavaş yavaş aza indirmelisiniz. Günde bir veya iki çizgi film izleyene kadar azaltmaya çalışın. İzleyeceği bu çizgi filmleri kendisinin seçmesine olanak sağlayın ama sizin önceden izlediğiniz ve içeriğini bildiğiniz çizgi filmler arasından seçim yapmalı. Ayrıca seçtiği çizgi filmin saatini öğrenip her gün o saatte televizyonu açmanız onun seçimlerine saygı duyduğunuzu gösterir. Ve çizgi film bitince kapatması konusunda anlaşırsanız kontrollü bir şekilde televizyon kullanmayı öğrenecektir. Eğer yaptığınız anlaşmaya uymuyorsa ve televizyonu kapatma zamanında ağlıyor veya saldırgan davranışlar gösteriyorsa dikkatini başka yöne çekerek televizyonu kapatabilirsiniz. O anda haydi dışarı çıkalım gibi dikkati tamamen televizyondan uzaklaştırma gibi çözümler üretebilirsiniz.
Çocukların gözleriyle görebildiği, dokunabildiği beş duyusunu kullandığı oyunlar oynayarak gerçek yaşam ile bağlantısını güçlendirmeniz çocuğunuzun beyin gelişimi açısından oldukça önemlidir. Birlikte vakit geçirmek aile bağınızın kuvvetlenmesi ve aile içi iletişimde çok önemli bir yere sahiptir. Bunun için birlikte oynayabileceğiniz zeka oyunları tercih edebilirsiniz. Veya birlikte zaman geçirmek için açık hava da planlar yapabilirsiniz.
Çocukların zamanını bir kutu başında geçirmek yerine hayatı deneyimleyerek, yaşayarak geçirmeleri dileğiyle…
Çocuk Gelişimci Beyza TOPRAK