Çocuğun gün içerisinde en çok vakit geçirdiği ortam ev ortamıdır. Çocuk evde oyun oynar, uyur, yemek yer ve zamanının birçoğunu bu ortamda geçirir. Çocuğun gelişimi açısından çocuk odası, zengin bir çevrenin ve ortamın sunulması çok önemlidir. Öncelikle çocuğun yaşadığı ortam ona güven vermeli ve kendine ait bir ortamın ve eşyanın olması çocuğa bu güveni sağlayıcı bir etkendir. Bu ortam çocuğu tatmin etmelidir.
Çocuk odasının düzenlenmesi neden önemli?
Çocuk dünyayı ev ortamında öğrenmeye başlar ve keşfeder. Çocuğun yaşadığı ortam onun oyun ortamıdır. Oyun çocuğun iş gibidir ve oyun ortamı da çocuğun işyeri gibidir. Çocuk, odasında her şeye kolaylıkla ulaşmak ve rahat hareket edebilecek bir ortam ister. Çocuk ev ortamında kendini güvende hissetmelidir. Çocuk odası çocuğu kısıtlamamalıdır. Çocuğa zengin uyarıcı bir çevre sağlamasıyla beraber kalabalık olmamasına da dikkat edilmelidir.
Çocuk odası nasıl düzenlenmeli?
- Çocuk odası, çocuğun kendini tanıyabileceği, hayal gücünü ortaya koyabileceği ve yeteneklerini keşfedebileceği bir ortam olmalıdır.
- Çocuk kendi odasında yapabileceği sorumlulukları yerine getirebilmedir. Çocuk yatağı çocuğun kendi başına düzeltebileceği, boyutta ve yükseklikte olmalıdır.
- Oyuncaklarının olduğu dolap veya kutular düzenli olmalıdır. İmkân varsa rafları açık olan dolaplar tercih edilmelidir. Bu çocuğun oyuncaklarını daha kolay ulaşmasını sağlar. Çocuk, oyuncaklarının nerede olduğunu bilmelidir. Oyuncaklar bir köşede unutulup gitmesi, çocuğun devamlı yeni oyuncaklar istemesine neden olabilir.
- Çocuğun çok oyuncağı varsa bu oyuncaklar dönüşümlü olarak ortaya çıkarılabilir.
- Çocuk odasında çocuğun çalışmalarını rahatça yapabileceği bir masa olmalıdır. Çocuğun bu masada çalışacağı materyaller ulaşabileceği yakın yerde olmalıdır. Çocuk, odanın içeresinde nerene ne yapacağını bilmesine eşyaların konumu yardımcı olur.
- Ayrıca çocuğun kitapların açık rafları olan bir dolapta görebileceği şekilde düzenli olarak yerleştirilmelidir. Çocuk istediği kitabı kolaylıkla bulabilmelidir.
- Çocuğun oynayabileceği kırılmayan gerçek eşyalar da çocuklar için oyuncak olabilir. Çeşitli mutfak malzemeleri, tamir eşyaları gibi evde kullanılan gerçek eşyalar çocukların oynamaları için verilebilir.
- Odada artık materyal kutusu oluşturulabilir. Daha sonra bu artık materyaller kullanılarak çocukla birlikte çeşitli etkinlikler yapılabilir. Ayrıca sürpriz kutusu yapabilir, bu kutuya her hafta farklı materyal, oyuncak, kitap, dergi, fotoğraf gibi eşyalar konulabilir. Böylelikle çocuğunuzun ilgilerini farklılaştırabilir, merak duygusunu geliştirebilirsiniz.
- Odanın düzeni, çocukla birlikte planlanmalıdır. Çocuk kendi göre oyuncakları gruplamak isteyebilir. Çocuğun kendi düzenini oluşturmasına fırsat verilmelidir.
- Ayrıca çocuğun güvenliği açısından dolaplar duvara monte edilmelidir. Çocuğun giysilerinin olduğu raflar onun rahatla alabileceği şekilde olabilir. Ya da çocuğun kıyafetlerini asabileceği bir askı odasının bir köşesinde de bulunabilir. Çocuğun kendi kıyafetlerini kaldırması, sorumluluğu açısından bu imkânı sağlanabilir.
- Çocuğa zarar verecek, kırılabilecek eşyalar çocuğun odasında bulunmamalı. Tehlikeli maddeler çocuğun yakın çevresinde ve uzanabileceği yerlerde olmamalı. Tehlikeli durumlar çocuğa açıklanmalı. Prizler, pencereler için önlem alınmalıdır.
Çocuk Gelişimci Sena ARMUTLU
Beyza TOPRAK